آیا بیانیه کیسینجر برای آذربایجان خطرناک است؟
الخان شاهین اوغلو در تحلیل خود نوشت: ایالات متحده و سایر کشورهای پیشرو غرب همچنان به بحث در مورد این موضوع ادامه می دهند که “کشور خطرناک اصلی روسیه یا چین است؟”. در زمینه جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین، تعداد کسانی که معتقدند کرملین سیاست خطرناک تری را دنبال می کند که منجر به جنگ جهانی سوم، کمبود غذا، گرسنگی و بدبختی می شود، افزایش یافته است. با این حال، تعداد کسانی که نسبت به چین که به نظر می رسد نسبتاً خارج از کشور است، محتاط باشند، کاهش نیافته است.
هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه سابق آمریکا چند سال پیش در بیانیه‌ای گفته بود که سناریوی منفی درگیری تجاری بین ایالات متحده و چین می‌تواند تصویری رادیکال‌تر از نتایج جنگ جهانی اول به نمایش بگذارد.
این دیپلمات مشهور آمریکایی با بیان اینکه به نظر می رسد بحث در مورد اهداف مشترک چین و آمریکا و تلاش برای محدود کردن تأثیر درگیری یک امر اصولی است، گفت: «اگر درگیری از کنترل خارج شود، عواقب آن شدید خواهد بود. فراموش نکنیم که جنگ جهانی اول نیز به دلیل یک بحران ناچیز رخ داد که قابل غلبه نبود.»
کیسینجر در بیانیه چند سال پیش خود معتقد بود که هنوز برای حل و فصل اوضاع دیر نشده است: «چین و ایالات متحده هنوز در آستانه یک «جنگ سرد» هستند. مذاکرات تجاری بین پکن و واشنگتن می تواند به آغاز بحث های سیاسی بین کشورها منجر شود.
هنری کیسینجر که در سال های 1969-1975 سمت مشاور امنیت ملی آمریکا را بر عهده داشت و در سال های 1973-1977 ریاست وزارت امور خارجه را برعهده داشت، یکی از معماران اصلی عادی سازی روابط کشورش با چین بود. با این حال، در سال های بعد، روابط بین دو کشور شروع به ترک خوردن کرد. در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، روابط تیره‌تر شده است و جو بایدن، رئیس‌جمهور کنونی، دست کمی از سلف خود ندارد که به پکن توهین کرد. در حال حاضر، چشم انداز عادی سازی روابط واشنگتن و پکن مبهم است. چین در حال افزایش قدرت نظامی خود در منطقه است، برنامه هایی برای تصرف جزیره تایوان آماده می کند و آمریکا در حال تشکیل یک بلوک ضدچین در منطقه است.
هنری کیسینجر معتقد است که پس از پایان جنگ در اوکراین، وضعیت ژئوپلیتیکی جهان دستخوش تغییرات جدی خواهد شد. کیسینجر مجدداً بر این عقیده است که مواضع چین و روسیه نمی توانند منطبق باشند. در دهه 1970، کیسینجر که از حامیان عادی سازی روابط با چین بود، هدفش جلوگیری از نزدیک شدن دو نظام کمونیستی اتحاد جماهیر شوروی و چین به یکدیگر بود. به گفته کیسینجر، آمریکا باید با یکی از آنها رابطه نزدیک تری داشته باشد تا این دو کشور را از هم دور نگه دارد. کاخ سفید در آن سال ها به توصیه کیسینجر چین را انتخاب کرد. و حالا برای کاخ سفید هیچ تفاوتی بین روسیه و چین وجود ندارد. این سیاست آمریکا چین را به سمت مشارکت استراتژیک با روسیه سوق داد. واشنگتن می تواند نه روسیه و نه چین را انتخاب کند.
در همین حال، هنری کیسینجر در مجمع جهانی اقتصاد در داووس اعلام کرد که اروپا باید اوکراین را مجبور به پذیرش شرایط مذاکره روسیه کند. سخنان کیسینجر «اوکراین باید زمین بدهد» بازتاب زیادی به همراه داشت. کیسینجر این را گفت زیرا ادامه جنگ مشکلات جدیدی را در جهان بین الملل ایجاد خواهد کرد. باز هم هدف از سخنرانی کیسینجر همین است: نمی توان اجازه داد که اتحاد بین روسیه و چین تقویت شود.
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، مانند کسینجر فکر می کند و معتقد است که برای توقف جنگ، باید روسیه را متقاعد کرد. اما آیا مماشات با روسیه مشکل را حل خواهد کرد؟ در گذشته کشورهای غربی برای جلب رضایت هیتلر امتیازات مختلفی می دادند. این منجر به جنگ جهانی دوم شد. اگر غرب با مصالحه (واگذاری) بخشی از اوکراین موافقت کند، روسیه اهداف جدیدی را انتخاب خواهد کرد.
