خودمختاری دروزیها و کردها و تأثیر آن بر جغرافیای سیاسی سوریه

علی نایب آقالار اندیشه ورز مهمان اندیشکده ترند در تحلیلی به بررسی آخرین وضعیت دروزی های سوریه پرداخته است.
مقدمه
سوریه، به عنوان یکی از بحرانیترین کشورهای خاورمیانه، در سالهای اخیر شاهد تحولات گستردهای بوده است. در این میان، تقاضای خودمختاری از سوی گروههای قومی مانند دروزیها و کردها، به یکی از چالشهای اصلی جغرافیای سیاسی این کشور تبدیل شده است.
این گزارش به بررسی دلایل، اهداف و پیامدهای این خودمختاریها، تقابل با نیروهای الجولانی تحت حمایت ترکیه، و تأثیرات منطقهای این تحولات میپردازد.
پیشینه تاریخی و زمینهسازی
حضور تاریخی دروزیها در مناطق جبل الدروز و کردها در شمال سوریه، همواره بخشی از ساختار قومی این کشور بوده است. با آغاز جنگ داخلی سوریه، این گروهها نقش فعالی در تحولات سیاسی و نظامی ایفا کردهاند. دروزیها و کردها، هر دو به دنبال حفظ هویت قومی خود و دستیابی به خودمختاری بیشتر هستند. این تقاضاها در شرایط فعلی، به یکی از عوامل اصلی بیثباتی در سوریه تبدیل شده است.
خودمختاری دروزیهادلایل، اهداف و پیامدها
دروزیها، به عنوان یک گروه اقلیت، به دنبال ایجاد حکومت محلی در مناطق تحت کنترل خود هستند. دلایل اصلی این تقاضا شامل حفاظت از هویت قومی، امنیت و کنترل منابع محلی است. اهداف دروزیها شامل ایجاد یک ساختار سیاسی مستقل و تقویت نهادهای محلی است. پیامدهای این خودمختاری میتواند شامل تضعیف دولت مرکزی و افزایش تنشهای قومی در سوریه باشد.
خودمختاری کردها
دلایل، اهداف و پیامدها کردها، به ویژه در شمال سوریه، به دنبال ایجاد یک حکومت خودمختار هستند. دلایل اصلی این تقاضا شامل هویت قومی، تجربه حکومت خودگردان در روژاوا و دستیابی به امنیت و توسعه اقتصادی است. اهداف کردها شامل ایجاد یک ساختار سیاسی پایدار و حفظ امنیت منطقهای است. پیامدهای این خودمختاری میتواند شامل تقابل با ترکیه و تأثیر بر روابط منطقهای باشد. تقابل با نیروهای الجولانی و نقش ترکیه نیروهای الجولانی، تحت حمایت ترکیه، به عنوان یکی از بازیگران اصلی در شمال سوریه عمل میکنند.
ترکیه از این گروه برای مقابله با کردها و حفظ نفوذ خود در منطقه استفاده میکند. تقابل دروزیها و کردها با الجولانی، به یکی از عوامل اصلی بیثباتی در شمال سوریه تبدیل شده است. این تقابل میتواند تأثیرات گستردهای بر توازن قدرت در منطقه داشته باشد. حمایت آمریکا از کردها و حمایت اسرائیل از دروزیها آمریکا از کردها به عنوان متحدین قابل اعتماد خود در منطقه از زمان حضور داعش در منطقه استفاده می کند و این حمایت به عنوان ابزاری برای حفظ حضور استراتژیک آمریکا در منطقه است.
از سوی دیگر، اسرائیل از دروزیها به عنوان ابزاری برای حفظ ثبات در مرزهای شمالی و جلوگیری از نفوذ ترکیه و روسیه حمایت میکند. این حمایتها میتواند تأثیرات گستردهای بر تحولات سوریه داشته باشد. ارتباط تنگاتنگ کردها و دروزیها کردها و دروزیها در برخی مناطق سوریه، به ویژه در مناطق مرزی، همکاریهای نظامی و امنیتی داشتهاند. این همکاریها به دلیل اشتراکات در تقابل با نیروهای الجولانی و سایر گروههای رقیب تقویت شده است. با این حال، تفاوتهای ایدئولوژیک و سیاسی بین این دو گروه میتواند مانع از همکاری کامل آنها شود.
فرصتهای جدید برای ایران
اتحاد علیه اسرائیل و مقابله با دخالتهای ترکیه در شرایط جدید، ایران میتواند از این بحران برای ایجاد اتحادهایی علیه اسرائیل و مقابله با دخالتهای ترکیه استفاده کند. ایران میتواند با کشورهایی مانند مصر و ترکیه همکاری کند تا یک جبهه واحد علیه اسرائیل تشکیل دهد. این اتحاد میتواند به عنوان ابزاری برای کاهش نفوذ اسرائیل و ترکیه در منطقه عمل کند.
اتحاد با مصر
ایران میتواند از تنشهای بین مصر و اسرائیل استفاده کند و به دنبال ایجاد یک اتحاد استراتژیک با مصر باشد. این اتحاد میتواند به عنوان ابزاری برای مقابله با نفوذ اسرائیل در منطقه عمل کند.
همکاری با ترکیه
ایران میتواند از اختلافات ترکیه با اسرائیل و آمریکا استفاده کند و به دنبال ایجاد یک اتحاد موقت با ترکیه باشد. این اتحاد میتواند به عنوان ابزاری برای مقابله با نفوذ اسرائیل و حفظ ثبات در سوریه عمل کند.
شکلگیری اراده واحد
این درگیریها میتواند به شکلگیری یک اراده واحد در منطقه برای مقابله با دخالتهای ترکیه و اسرائیل منجر شود. ایران میتواند از این اراده واحد برای تقویت نفوذ خود در منطقه و ایجاد توازن قدرت استفاده کند. تأثیرات منطقهای: ترکیه، اسرائیل و سایر قدرتها تحولات سوریه تأثیرات گستردهای بر منطقه خواهد داشت. ترکیه نگران تقویت کردها و تأثیر آن بر امنیت مرزهای جنوبی خود است، در حالی که اسرائیل به دنبال حفظ ثبات در مرزهای شمالی و جلوگیری از نفوذ ترکیه و روسیه است.
روسیه و آمریکا نیز به عنوان بازیگران اصلی در تعیین آینده سوریه عمل میکنند. سناریوهای آینده: تجزیه سوریه یا حفظ وحدت؟ آینده سوریه به شدت تحت تأثیر تحولات اخیر خواهد بود. سناریوی تجزیه سوریه به مناطق نفوذ مختلف تحت کنترل کردها، دروزیها و سایر گروهها، یکی از احتمالات است.
از سوی دیگر، سناریوی حفظ وحدت سوریه از طریق بازسازی دولت مرکزی و کاهش تنشهای قومی نیز امکانپذیر است. اما احتمال اینکه درگیری های داخلی و محلی در نهایت منجر به اتحاد داخلی بشود هم دور از ذهن میست و نقش قدرتهای خارجی در تعیین آینده سوریه تعیینکننده خواهد بود.
نتیجهگیری
خودمختاری دروزیها و کردها به یکی از چالشهای اصلی جغرافیای سیاسی سوریه تبدیل شده است. حمایت آمریکا از کردها و حمایت اسرائیل از دروزیها، این بحران را به یک بازی بزرگ منطقهای تبدیل کرده است. در این میان، ایران میتواند از این تحولات برای ایجاد اتحادهایی علیه اسرائیل و مقابله با دخالتهای ترکیه استفاده کند. آینده سوریه به شدت تحت تأثیر این بازی قدرتهای منطقهای و بینالمللی خواهد بود.