اظهارات علیاف و دور تازه تنشمیان جمهوری اسلامی ایران و رژیم باکو
مهدی سیف تبریزی: سخنرانی الهام علیاف در مراسم افتتاحیه اجلاس کشورهای ترکزبان، بهنظر میرسد تنشهای موجود میان ایران و رژیم باکو وارد مرحله جدید و بدون بازگشتی شده است.
نقطه شروع دور تازه و اینبار جدی تنشهای موجود میان دوکشور را باید در تغییرات ژئوپلیتیکی منطقه قفقاز جنوبی پیگیری کرد. جایی که پس از جنگ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان در سال 2020 بر سر مناطقی از قرهباغ کوهستانی و بازگشتن برخی از سرزمینها مانند «شوشی» حاکمان متوهم باکو را بر آنداشت تا با تغییر نقشه ژئوپلیتیکی و جابهجایی مرزهای کشورهای منطقه مقدمات دستیابی به رویای امپراتوری ترکان را محقق کند.
شاید برخی ریشه مشکلات و تنشهای موجود میان جمهوریاسلامی ایران و رژیم باکو را که در یک سال اخیر نمود خارجی پیدا کرده و نه تنها در رسانهها بلکه در سخنان و موضعگیریهای سران دو کشور به وضوح قابل رویت است را ماحصل رقابتهای ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی میان دو کشور بدانند. ترویج این نوع نگاه در جامعه و در میان پژوهشگران و سیاستمداران اگر نگوییم حاصل نفوذ عوامل رژیم باکو است حتما از جهل، کجفهمی و سادهانگاری افراد و این دست رسانهها نسبت به ریشههای اصلی اختلافات نشات میگیرد. هرچند مطمئنا عوامل ذکر شده نقش کاتالیزور و شتابدهنده در روند تقابلی میان دو کشور را برعهده دارند.
سخنان دیکتاتور باکو در جمع رهبران کشورهای ترکزبان به خوبی نمایانگرعمق اختلافات قومی، مذهبی و سرزمینی میان ایران و رهبران سرزمینهای شمال ارس بوده، که در سالهای گذشته با صبر استراتژیک از سوی رهبران ایران مدیریت و کنترل شده است.
روند تقابلی دولت علیاف با ایران، پس از دیدار وی با ولادیمیر پوتین و پاشینیان در نشست سوچی و عدم دستیابی به اهداف خود در این دیدار و فریز ماندن اختلافات میان آذربایجان-ارمنستان روبه فزونی گذاشت به نحوی که وی در این مدت کوتاه دعوت ابراهیم رئیسی رئیسجمهور ایران را نپذیرفت و در سخنرانی که در شوشی و به مناسبت جنگ 2020 انجام داد به صورت مستقیم ایران را تهدید به عملیات نظامی کرد. همچنین رسانههای رسمی این کشور به صورت کاملا خصمانه به سیاستهای منطقهای ایران حمله کرده و تهدید به تخریب سفارت کشورمان در باکو کردند که موجب فراخواندن سفیر آذربایجان به وزرات خارجه جمهوری اسلامی گردید.
اما بهنظر میرسد این روند پس از ورود و اظهار نظر مستقیم علیاف به موضوع قومیتها در ایران و تحریک گسلهای قومیتی، حمایت از نیروهای پانترک جدایی طلب به خصوص در جریان اغتشاشات اخیر و همچنین ایفای نقش اول در جریان ترور شاهچراغ به گفته مقامات امنیتی کشور به پایان رسیده و جهتی معکوس به خود بگیرد.
وی در این سخنرانی با تهدید تمامیت ارضی ایران و اشاره مستقیم به جمعیت 40 میلیونی آذرهای ایران از برنامه ریزی بهمنظور جذب دائمی آنان در سازمان کشورهای ترکزبان سخن به میان آورد. وی در ادامه با بیان این موضوع که «نسل جوان در جهان ترک باید فرصت تحصیل به زبان مادری خود را در مدارس کشورهای محل زندگی خود داشته باشند. متاسفانه اکثر 40 میلیون آذربایجانی ساکن خارج از مرزهای آذربایجان از این فرصت محروم هستند» سعی در دمیدن در آتش چالشهای قومیتی در فضای ملتهب این روزهای کشور را داشت.
سخنان امروز علیاف مطمئنا در یک پازل طراحی شده برضد امنیتملی جمهوری اسلامی در یک بازه میان مدت بیان شده است. موید این موضوع را میتوان در حمایت کامل شب گذشته کاخسفید از دولت جمهوری آذریایجان در مقابل ایران دانست. همچنین گستاخیهای امروز دیکتاتور باکو را باید در نتیجه انتخابات رژیمصهیونیستی و پیروزی نتانیاهو جستجو کرد زیرا علیاف بیبی را نزدیکترین متحد خود در تقابل با ایران میداند.