انحلال شاخه نظامی پ.ک.ک و افق های پیش رو
ترکیه سابقه طولانی در سیاست و حکومت دارد. امپراتوری عثمانی بزرگترین و قدرتمندترین قدرت در تاریخ این کشور بود. تلاش‌های امپراتوری عثمانی برای رسیدن به خاک اروپا در جنگ جهانی اول شکست خورد و این امر قدرت امپراتور را هنگامی که از یک سو با حملات کشورهای اروپایی و از سوی دیگر با انقلاب‌های مداوم مردم مناطق تحت کنترل خود روبرو بود، محدود کرد.
به دلیل سلطنت امپراتوری به مدت بیش از شش قرن، اغلب در تاریخ به عنوان سرزمین پیرمرد از آن یاد شده است. امپراتوری عثمانی در قرن‌های شانزدهم و هفدهم میلادی در اوج قدرت خود بود. آنها به نام اسلام حکومت می‌کردند و از قوانین اسلامی پیروی می‌کردند. سلاطین آنها عنوان امیر مؤمنان یا خلیفه را داشتند. آخرین پادشاه عثمانی نتوانست امپراتوری اش را به قدرت سابقش بازگرداند. در جنگ جهانی اول شکست خورد و خاک آن بنا به مصالح کشورهای قدرتمند آن زمان، به کشورهای کوچک تقسیم شد.
شمال و شرق ترکیه کە کردها (کردستان شمالی)نام میبرن، بخش عمدتاً کردنشین کشور، که قبلاً توسط قبایل تحت نظر خلیفه مسلمانان اداره می‌شد، قتل عام‌های زیادی را متحمل شد، به ویژه پس از تصمیم به ایجاد یک کشور کردی برای کردها طبق معاهده سیڤەر سال ۱۹۲۰. بعدها، معاهده لوزان سال ۱۹۲۳ جایگزین معاهدە سیڤەر شد که باعث پشیمانی دولت‌هایی شد که از تأسیس دولت کردی حمایت کرده بودند.
تأسیس دولت جدید ترکیه توسط کمال آتاتورک، دوره‌ای دشوار و پر از درگیری و جنگ بود زیرا قدرتمندترین امپراتور جهان اکنون اختیارات سیاسی محدودی دارد و همزمان انقلاب‌ها و قیام‌ها آغاز شده بود.
در سال ۱۹۲۵، کردها به رهبری شیخ سعید پیران انقلابی را برای آزادسازی مناطق خود و ایجاد حکومت خودمختار آغاز کردند، اما این انقلاب خیلی زود شکست خورد و با اعدام شیخ سعید، آل پیران به پایان رسید. انقلاب‌های کردها و تلاش‌ها برای استقلال ادامه یافت. در سال ۱۹۳۰، انقلاب آرارات به رهبری احسان نوری پاشا از سر گرفته شد، اما دولت ترکیه با کمک کشورهای همسایه توانست این قیام را سرکوب کند. در سال ۱۹۳۷، سید رضا از درسیم انقلابی اعلام کرد، اما این انقلاب نیز مانند انقلاب‌های قبلی سرکوب شد.
توافقنامه سعدآباد
این توافقنامه بین ترکیه، ایران، عراق و افغانستان تحت نظارت بریتانیا امضا شد تا مبارزه با هر جنبشی که قصد انقلاب و جدایی‌طلبی داشت، هماهنگ شود. انقلاب کردها در ترکیه به طرق مختلف ادامه یافت. در سال ۱۹۷۸، حزب کارگران کردستان (پ ک ک) بر پایه‌های مارکسیست-لنینیستی تأسیس شد. هدف پ.ک.ک انقلاب مارکسیستی علیه سرمایه‌داری و تأسیس دولت بزرگ کردستان بود.
این حزب در سال ۱۹۸۴ مبارزه مسلحانه خود را آغاز کرد. پ.ک.ک در واکنش به دستگیری برخی از اعضا و هوادارانش در اولین کنگره‌اش در لبنان در سال ۱۹۸۱و در دومین کنگره‌اش در سال ۱۹۸۲ تصمیم به آغاز مبارزه مسلحانه گرفت.
در سال ۱۹۸۴، اولین رویارویی مسلحانه با ارتش ترکیه در شمزینان آغاز شد. پس از سال ۱۹۹۰، پ ک ک در بیشتر مناطق شمال و شرق ترکیه جنگید و زنان به بخش مهمی از مبارزات مسلحانه آن تبدیل شدند. عبدالله اوجالان، رهبر پ ک ک، تا سال ۱۹۹۸ در سوریه زندگی می‌کرد و سپس مجبور به ترک این کشور و رفتن به اروپا شد. در سال ۱۹۹۹، او با کمک سازمان‌های اطلاعاتی بین‌المللی دستگیر و به ترکیه منتقل شد.
آنچه مبارزه مسلحانه پ.ک.ک را از مبارزات پیشینیانش متمایز می‌کند، این است که این مبارزه پس از دستگیری رهبرش متوقف نشد. در سال ۲۰۱۳ تلاش‌هایی برای حل مسئله کردها در ترکیه انجام شد، اما در سال ۲۰۱۵ این تلاش‌ها با شکست مواجه شد. سرانجام، در سال ۲۰۲۵، دولت باچلی، رهبر حزب حرکت ملی، خواستار صلح شد و از همه احزاب سیاسی در ترکیه، مردم ترکیه و جامعه بین‌المللی استقبال کرد. پ.ک.ک تصمیم گرفت به مبارزه مسلحانه خود پایان داده و مبارزه سیاسی را آغاز کند.
اهدافی که پ.ک.ک برای آنها تأسیس شد
این سازمان در سال ۱۹۷۲ توسط سازمان آپوچی قطبیان، که یک سازمان مارکسیستی قوی بود، تأسیس شد. اعضای آن در تلاش برای مقابله با سرمایه‌داری و مبارزه ملی برای احقاق حقوق ملت‌های ستمدیده بودند. این سازمان سیاسی مسلح در تفکر خود مشکل داشت.
حال این سوال مطرح می شود که پس از روند صلح و انحلال پ.ک.ک، وضعیت کردهای ترکیه چه خواهد شد؟ پاسخ این است انحلال پ.ک.ک مسئله ساده‌ای نیست زیرا ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی دارد که نه تنها به امنیت ترکیه بلکه به امنیت کشورهای همسایه ترکیه نیز بستگی دارد.
در عین حال، پ ک ک ده‌ها هزار جنگجو دارد. اینکه چطور آنها را برگردانیم و چطور خلع سلاحشان کنیم، زمان زیادی می برد.
مسئله گشودن ترکیه به روی کردها، مسئله عفو عمومی برای مبارزان و اعضای حزب و انتقال رهبر آنها به مکانی دیگر در این مرحله، موفقیت این روند را افزایش خواهد داد.
ترکیه با فشارهای داخلی و بین‌المللی، به ویژه از سوی کشورهایی برای خنثی کردن روند صلح به منظور استفاده از مسئله کردها و پ.ک.ک علیه ترکیه، روبرو است، ضمن اینکه با فشارهای داخلی در مورد نحوه برخورد با خانواده‌های کشته‌شدگان درگیری‌های مسلحانه نیز روبرو است.
امید به موفقیت بیشتر از شکست است.
